Fareler , İnsanlar ve Bir Garabet Öyküsü

   Çocukluğumun en sevdiğim kitaplarındandır Latin Amerika’nın en önemli yazarlarından Jose Moura de Vasconcelos’un kaleminden çıkan “Şeker Portakalı”. Yine Nobel Edebiyat Ödülü sahibi yazar John Steinbeck’in romanı “Fareler ve İnsanlar” da okumakta biraz geciksem de kitap yolculuğumda önemli kilometre taşlarından biri olmuştur. Her ikisi de sadece benim için değil Dünya okurlarınca kabul görmüş, klasikler arasına girmiş önemli eserlerden. Hem keyifle okunacak hem de ders alınacak bu iki eseri kızımın okuması için kitaplığımda bulunduruyorum. Eminim bu iki eseri okuyan kitapseverlerin de birçoğu benim gibi düşünüp miraslarına bu ve benzer eserleri eklemişlerdir. 

  Olması gereken de bu değil midir? Dünya tarafından kabul edilmiş eserleri geleceğimiz olan çocuklarımızla paylaşmak  anlamlı ve güzel bir davranış olmaz mı? En azından Dünya üzerindeki pek çok ülkede böyledir. Ama ülkemizde durumun biraz farklı olduğunu üzülerek görüyoruz. 

  Bahçelievler'deki Behiye Doktor Nevhiz Işıl İlköğretim Okulu'nda görev yapan 7. sınıf Türkçe öğretmeni öğrencilerine performans ödevi olarak "Şeker Portakalı" kitabını okumalarını istedi. Velilerden biri (!) kitabı okuyup Türk örf ve ananelerine aykırı içeriği (!) ve kitapta küfür bulunduğu için öğretmen hakkında soruşturma açılmasını istedi. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü de öğretmen hakkında kitabı neden tavsiye ettiği ile ilgili olarak soruşturma açtı (!).  Tüm dünyada çocukların ilgiyle okuduğu “Şeker Portakalı” kitabı Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) İlköğretim okullarında okutulacak 100 Temel Eser arasında yer alıyor. Karadeniz fıkrası gibi. 

  Bir başka inci de İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü Kitapları İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu’ndan geldi. Komisyon Milli Eğitim Bakanlığı’nın liselerde okutulması için önerdiği 100 Temel eser arasında yer alan “Fareler ve İnsanlar” adlı kitabın bazı bölümlerini sakıncalı (!) buldu. Aralık başında toplanan Komisyon Milli Eğitim Bakanlığı’nın onayıyla yıllardır liselerde okutulan kitabın bazı sayfalarının “ahlaki olmayan” bölümler içerdiğine karar vererek, Milli Eğitim Bakanlığı’na başvurdu. İzmir İl Milli Eğitim Şube Müdürü Mehmet Ceran, Konak Hakimiyet-i Milliye İlk Öğretim Okulu Müdürü Tarık Uğur, Konak Mithatpaşa Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi Edebiyat Öğretmeni Faruk Öz, Gaziemir Kipa 10. Yıl Lisesi öğretmeni Hüseyin Helva ve Buca 85. yıl Anadolu Lisesi Edebiyat Öğretmeni Cihan Celep’ten oluştuğu bildirilen Komisyon kitabı sayfa sayfa “gayri ahlaki” incelemeye tabi tutarak sansür talep etti. 

   Bu nasıl bir anlayıştır? Nereye gidiyoruz? Yıllardır sadece Dünya edebiyat kültüründe değil ülkemizde de başucu eseri olan bu kitaplar ne oldu da gayri ahlaki ve sakıncalı bulund?. Başbakan’ın yıllardır “şeffaflaşıyoruz, demokratikleşiyoruz, sınırları aşıyoruz, özgürleşiyoruz…” nidaları yanında bu çağdışı uygulama nasıl kabul edilebilir?  Neymiş efendim? Şeker portakalı küfür içeriyormuş. Bak bak sen… Neredeyse ayda birkaç kez Başbakan televizyonda birilerine verip veriştiriyor, ağzını doldura doldura sallıyor hatta yetinmeyip çoluk çocuğun önünde “bedevi fıkrası” anlatıyorken sayın hocalarım hanginiz bunları gayri ahlaki buldu? Hanginiz ders kitaplarında Atatürk sayfa sayfa eksilirken müdahale ihtiyacı hissetti? Peki kitapta okuduğunuz küfürlerden bu kadar rahatsız olduğunuza göre siz hiç küfretmeyen insanlardan mısınız? 

   Hocalarım yakışmadı, yaptığınız ne İzmir’e ne de mesleğinize! Ne bu sansürü anlayabildim ne de varılan zihniyeti ama şunu biliyorum ki okuduğum  her iki kitabı da çok iyi anladım. Ben anladım anlamasına da sanırım sizler de pek anlayamadınız ne “Şeker Portakalı”’nı ne de “Fareler ve İnsanlar”’ı…