Mutlu: Detayları Bekliyoruz

Tabana yayılmalı…
İzmir Birliği’nin daha önce esnaf sanatkarların sorunları ve çözüm önerileri hakkında çalışmalarda bulunduğunu hatırlatan Mutlu, ‘‘7 ana başlık ve bunlara ilişkin 30 alt başlıktan oluşan ve Esnaf ve Sanatkarlar Değişim, Dönüşüm ve Destek Strateji Belgesi Eylem Planı, Birliğimizin çalışmalarında dile getirdiği önerilerle örtüşüyor.
Hazırlanan planı memnuniyetle karşılıyoruz. Ama asıl önemli olan, bu tedbirlerin ne şekilde, hangi kurumlar aracılığıyla uygulanacağı, nasıl tabana yayılacağı.
Çağ değişiyor. Bazı meslekler yok olmaya yüz tutarken, gelişen şartlar yeni iş kolları da yaratıyor. Esnaf sanatkarlar bu değişime ayak uydurabilmek için eğitim, Ar-Ge, mesleki ve teknik eğitim, teknoloji yenilenmesi, finansman konularında destek bekliyor. Açıklanan plan beklentilerimizi karşılayacak nitelikte görünüyor, gelişmeleri yakından takip edeceğiz.’ dedi.
Odalar yetkilendirilmeli…
Planın uygulanması aşamasında İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nin üzerine düşecek her türlü katkıyı yapmaya hazır olduğunu ifade eden Mutlu, ‘Bir planın amaçlarının ortaya konulması kadar bu amaçların kimler tarafından, hangi araçlarla ve nasıl uygulanacağı da önem taşır.
Planda doğru tespitlerde bulunulmuştur. Bu eylemlerin detaylarının açıklanması konunun önemi ve devlet ciddiyeti açısından gereklidir. Eylem planı kapsamlı bir yol haritasına dönüştürülmeli, planın hangi kaynaklarla finanse edileceği belirlenmeli ve her bir maddenin gerçekleştirilmesinden sorumlu olacak kurumlar açıklanmalıdır. Ayrıca esnaf sanatkar meslek örgütlerinin daha fazla yetki ve sorumlulukla donatılmaları da önemli bir konudur. Planda ya da sonrasındaki uygulamalarda bu noktanın dikkate alınması, planın başarısını da pekiştirecektir.’ diye konuştu.
Finansman şartları…
Kesimin finansman sıkıntılarına değinen Başkan Mutlu, ‘Planda Halk Bankası tarafından kullandırılan krediye erişimin kolaylaştırılacağı ve KOSGEB desteklerinden kesimin etkin şekilde yararlandırılacağı belirtilmektedir.
Buradaki genel sorun, söz konusu desteklerin ve kurumların yapılarından kaynaklanmaktadır. Yani kesimin başta KOSGEB olmak üzere ilgili kurumlara ulaşabilirliklerini arttıracak önlemler de alınmalıdır.’dedi.
Vergi ve kayıtdışı…
Planın vergi konusunda önemli tedbirler getirdiğine dikkat çeken Mutlu, ‘Geleneksel, kültürel ve sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kolları için, ''vergiden muaf esnaf belgesi'' uygulaması getirileceği, basit usulden gerçek usule geçen esnafın şartlar oluştuğunda yeniden basit usulde vergilendirileceği ve oda kayıtlı olmayan esnaf için çalışmalar yapılacağı açıklanmıştır.
Basit usulden gerçek usule geçen esnaf ve sanatkarların geri dönüşlerinin sağlanması önemli bir gelişmedir. Ancak buradaki “şartlar oluştuğunda” tanımlamasına açıklık getirilmelidir.
Kayıtdışı denetimlerine de ağırlık verilmeli, kayıt dışı çalışanların haksız rekabeti önlenmelidir. Denetimlerin, gerek yasal düzenlemelerle gerekse denetim işlevi olan kurumlar arasındaki iletişimin sağlanmasıyla, tam bir koordinasyon içinde yapılması zorunluluktur.
Eğitim hizmetleri…
Planda, esnafa yönelik mesleki eğitimin geliştirilmesi ve etkinleştirilmesinin sağlanacağı, İhtiyaç duyulan mesleklerde uyum kurslarının açılacağı, çıraklık eğitimindeki sorunların giderileceği ve kapsam dışındaki mesleklerde eğitime standart getirileceği belirtilmektedir.
Bu günkü koşullarda esnaf ve sanatkarın mesleki eğitimle ilgili en önemli sorunu, kalifiye eleman eksikliğidir.
Bunun nedeni ise meslek liselerinin eğitim programlarının kalite düzeyinin yanı sıra bu okulları tercih eden öğrencilerin sayısındaki hissedilir azalmadır. Planda yer alan önlemlerin de ötesinde, meslek liselerine tekrar ara eleman yetiştirme özellikleri kazandırılmalıdır.’ dedi.
Girişimciliğin geliştirilmesi…
Satırbaşları ile plandaki diğer konuları da irdeleyen Başkan Mutlu şunları söyledi: ‘Planda, esnafa yönelik yenilikçi projelerin destekleneceği, modern toplu taşımacılık yapılmasına dönük, yerel yönetimler ile ilgili esnaf kuruluşunun birlikte geliştirecekleri projelerin destekleneceği ve işini kaybeden veya bırakan esnaf ve sanatkarlara yönelik dönüşüm projelerinin geliştirileceği açıklanmıştır.
Esnaf sanatkarlar, geleneksel usta çırak ilişkisinin, kendi işini yapmanın ve esnek çalışma yapılarının etkisiyle yenilik ve girişimciliğe en yatkın kesimdir. Bu gün kalkınma ajansları açtıkları programlarla bu konuda önemli fırsatlar da yaratmaktadırlar. Kalkınma ajanslarının, sadece esnafa yönelik fon kaynakları tahsis etmeleri ve programlar açmaları, esnaf sanatkarı diğer kesimler önünde fırsat eşitliğine kavuşturacaktır.
Kümelenme faaliyetleri…
Planda bir başka başlığı, esnaf sanatkarlar ile üniversite işbirliğinin geliştirilmesi, esnafın faaliyet gösterdiği mekânların fiziki şartlarının iyileştirilmesi, ihtiyaç duyulan standartların geliştirilmesi, küçük sanayi sitelerinin yapımında TOKİ imkânlarının kullanılması ve kesime atölye, test analiz-AR-GE merkezi gibi ortak kullanım alanlarının oluşturulması oluşturmaktadır.
Esnaf sanatkarların kümelenme faaliyetlerinin desteklenmesi için çalışma grubu oluşturulması ve esnafın birleşerek güç birliği oluşturmalarının desteklenmesi de önemlidir.
Endüstriyel kümeler, aynı ya da benzer işkollarının bir araya toplanması, aralarındaki işbirliğinin geliştirilmesi, fiziki ve maddi kayıpların ve gereksiz tekrarların önlenmesi açısından önemlidir.
İESOB, her platformda konunun önemini vurgulamaktadır. Birlik, “Bir Elin Nesi Var” başlıklı bir İZKA projesini de hayata geçirmiştir. Birliğimiz, İzmir’deki tüm küçük sanayi sitelerini kümelenme mantığı içinde yeniden örgütlenmesini amaçlamaktadır. Ancak bu kümelerin oluşturulması, başarıları ve devamlılıkları için yeterli değildir. Devlet de Organize Sanayi Bölgeleri’nde olduğu gibi altyapı başta olmak üzere bu kümelere ilişkin tüm destekleri sağlamalıdır.
Hukuki Düzenlemeler…
Yine planda, 5362 sayılı Kanun ile 5174 sayılı Kanun arasında ustalık belgesine ilişkin paralellik sağlanacağı, elektrikle ilgili fen adamlarının görev, yetki ve sorumluluk sınırlarının yeniden değerlendirileceği, ustalık belgesi sahiplerinin esnaf işletmelerinde sorumlu yönetici olmasına imkan tanınacağı, kesimin kamu ihalelerine katılmalarının kolaylaştırılacağı belirtilmektedir.
5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Ancak bir kanunun mükemmelliği, o kanunun istenen verimle uygulanması için yeterli olmamaktadır. Vergi Usul Kanunu, Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu gibi ana kanunlar da 5362’ye atıfta bulunmalıdır.
5362 sayılı kanun ile TOBB kanununun uyum sağlanması önemlidir ancak bu kanunun aynen esnaf sanatkarlara uygulanması önemli sıkıntılar yaratabilecektir. Esnaf örgütlerinin güçlendirilmesi doğru bir değerlendirmedir ama camianın özellikleri ve gelenekleri de göz ardı edilmemelidir.
AB Programları…
Yıllardan beri AB tarafından Türkiye’ye tahsis edilen fonlar, bazen bilgi eksikliğinden bazen de kriterleri sağlamadaki yetersizliklerden, yeterince kullanılamamıştır.
Türkiye kendisi için tahsis edilen bu fonların oluşturulmasına AB mevzuatı gereği önemli bir miktarda katkı sağlamakta, ama ülkemizin parası zamanında kullanılamadığı için fonlara geri gitmektedir. Bu nedenleAB fonları için her türlü bilgi desteği önemsemekteyiz.’