Cumhuriyet 102 Yaşında... Bağımsızlık Meşalesi Bir Asırdır Yanıyor!

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’da yaktığı bağımsızlık meşalesi, 102 yıldır sönmeden yanıyor. Emperyalizme karşı verilen destansı mücadele sadece vatanı kurtarmakla kalmadı. "Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir" ilkesini devletin temeline yerleştirilerek Cumhuriyet'i demokrasiyle taçlandırdı.

BAĞIMSIZLIK MEŞALESİ SÖNMEDİ

19 Mayıs 1919’da Atatürk’ün Samsun’a çıkışıyla başlayan kurtuluş mücadelesi, Türk milletinin iradesiyle büyüdü. Erzurum Kongresi’nde Atatürk’ün "Zaferden sonra hükümet şekli cumhuriyet olacak" sözleriyle işaret ettiği hedef, yıllar sonra gerçeğe dönüştü.

MECLİS AÇILDI, MİLLET İRADESİ TESCİLLENDİ

23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) açılmasıyla milletin iradesi tescillendi. Artık hiçbir gücün millet iradesinin üstünde olmadığı dünyaya ilan edilmişti. Lozan Antlaşması’yla yeni Türk devletinin varlığı ilan edildi. Ardından 13 Ekim 1923’te Ankara resmen başkent yapıldı.

'YARIN CUMHURİYETİ İLAN EDECĞİZ'

27 Ekim 1923 gecesi hükümetin kurulamaması üzerine Çankaya Köşkü’nde toplanan Mustafa Kemal Paşa, arkadaşlarına şu tarihi sözü söyledi: "Yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz." O gece İsmet Paşa'yla birlikte 1921 Anayasası’nda değişiklik hazırladı. 29 Ekim 1923 akşamı Meclis’te yapılan oylamada 158 milletvekilinin tamamı "Evet" dedi. Salon "Yaşasın Cumhuriyet" sesleriyle yankılandı.

Atatürk, oybirliğiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı seçildi ve tarihe geçen o cümleyi kurdu: "Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır."

BİR MİLLETİN BAYRAMI

Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte devletin adı, rejimi ve yönetim biçimi tüm açıklığıyla belirlendi. Artık milletin iradesi en yüce güçtü. İlk hükümeti kurmakla İsmet İnönü görevlendirildi. 29 Ekim 1924’te 101 pare top atışıyla kutlamalar başladı. 2 Şubat 1925’te sunulan yasa teklifiyle 29 Ekim, 'Milli Bayram' olarak ilan edildi. O günden bugüne milyonlarca yurttaş her 29 Ekim’de aynı gururla haykırıyor: "Yaşasın Cumhuriyet!"

GERÇEK GÜNDEM