IMMAT’ta madencilik ve ekonomi masaya yatırıldı

IMMAT – 10. Uluslararası Maden Makineleri ve Teknolojileri Kongresi’nin açılış oturumunda, ekonomist ve gazeteci Meliha Okur, ekonomi politikaları uzmanı Turgay Bozoğlu ve Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Başkan Yardımcısı Ali Emiroğlu bir araya geldi. “Madencilik ve Ekonomi” başlığıyla gerçekleştirilen oturumda, madencilik kültüründen çevre politikalarına, iş güvenliğinden mevzuat ve maden ekonomisine kadar pek çok konu ele alındı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde İZFAŞ tarafından düzenlenen MINEX – 11. Uluslararası Madencilik, Doğal Kaynaklar ve Teknolojileri Fuarı, Fuar İzmir’de düzenleniyor. Fuar ile eş zamanlı olarak TMMOB Maden Mühendisleri Odası İzmir Şubesi tarafından organize edilen 10. Uluslararası Maden Makinaları ve Teknolojileri Kongresi (IMMAT-2025) de gerçekleştiriliyor. Akademi ve sektör temsilcilerini bir araya getirerek, madencilik alanında teknik ve bilimsel gelişime katkı sunan kongrenin, Meliha Okur, Turgay Bozoğlu ve Ali Emiroğlu konuşmacı olduğu açılış oturumu, “Madencilik ve Ekonomi” başlığı altında gerçekleştirildi. 

“Madencilikte Katma Değer ve Şeffaflık Şart”

Gazeteci Yazar Meliha Okur, Türkiye’nin madenlerini çıkarırken çevreye duyarlı olması, yüksek teknoloji kullanması ve insana yatırım yapmasının önemine değindi. Sadece maden çıkarıp satmaya dayalı bir yaklaşımın ötesine geçilmesi gerektiğini belirten Okur, “Madencilik, katma değerli üretim modelleriyle ülke ekonomisine çok daha güçlü bir katkı sunabilir. Bu noktada görev yalnızca siyasetçilere değil, sivil toplum kuruluşlarına da düşüyor. Hep birlikte şeffaf ve sürdürülebilir bir madencilik sanayileşme hamlesi yaratmak zorundayız” dedi.

Çalışanlar desteklenmeli

Madencilik sektöründe mühendislerden işçilere kadar tüm çalışanların desteklenmesi gerektiğini ifade eden Okur, “Doğru ve şeffaf uygulamalarla hareket edildiğinde kamuoyuna güven vermek çok daha kolay olacaktır” diye konuştu. Türkiye’nin biyolojik çeşitlilik açısından önemli bir ülke olduğunu hatırlatan Meliha Okur, bu değerlerin korunarak madenciliğin yapılması gerektiğini, sektörün bunu şeffaf bir şekilde anlatmasının sosyal barış açısından da büyük önem taşıdığını belirtti. 

“Güvenlik Kültürü Güçleniyor”
Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Başkan Yardımcısı Ali Emiroğlu, dünyada ve Türkiye’de madencilik sektöründe yaşanan dönüşümleri değerlendirdi. Soma faciasını hatırlatarak geçmişte Türkiye’de çalışma koşullarının oldukça ağır olduğunu ve iş sağlığı ile güvenliği adına yeterli önlemlerin alınmadığını söyleyen Emiroğlu, günümüzde madencilik kültürünün, sektöre bakış açısının ve teknolojinin hızla geliştiğini ifade etti. Emiroğlu, “Ocaklardaki havalandırma sistemlerinden tozun bastırılmasına kadar pek çok alanda teknoloji ilerledi. Artık ülkemizde 40 yıl öncesinin madenciliği yok, olması da mümkün değil. Çalışma Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Valilikler ve Maden Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün oluşturduğu ekipler, yılda en az dört defa özellikle yeraltı madenciliğinde denetimler gerçekleştiriyor” dedi. 

Emiroğlu, “Kazalar önlenebilir. İş sağlığı ve güvenliği bir süreçtir ve tüm kamu kuruluşlarından işverenlere, mavi ve beyaz yakalılara kadar herkes için büyük önem taşır” diyerek sözlerini tamamladı.

“Yeşil madencilik anlayışı öne çıkıyor”

Ekonomi Politikaları Uzmanı Turgay Bozoğlu ise Türkiye’nin genel ekonomik yapısı içinde madencilik sektörünün kritik rolüne dikkat çekerek, madenciliğin yalnızca yer altındaki kaynaklarla sınırlı olmadığını, sanayi, dış ticaret, teknoloji ve istihdam ile doğrudan bağlantılı olduğunu belirtti. Bozoğlu, “Dünya büyük bir değişim ve dönüşüm sürecinde. Bunun merkezinde ise madencilik yer alıyor. Enerji dönüşümü, elektrikli araçlar, bataryalar ve yenilenebilir enerji teknolojileri bakır, lityum, nikel, kobalt gibi minerallere olan talebi hızla artırıyor. Yeşil ekonomi dediğimiz kavram, aslında bir maden ekonomisidir. Dünya petrolden minerallere doğru kayıyor. Ancak madencilik artık yalnızca karlılıkla değil, çevresel ve toplumsal etkilerle birlikte değerlendiriliyor. Bu noktada yeşil madencilik anlayışı öne çıkıyor” diye konuştu.

Şeffaf ve sürdürebilir madencilik mümkün

Bozoğlu, Türkiye’de yürürlüğe giren madencilik yasasının çevresel ve sosyal etkilerinden de söz ederek, Türkiye’nin hammadde ihracatçılığından katma değerli ürün üretimine yönelmesi gerektiğini vurguladı. Turgay Bozoğlu, Avrupa Birliği standartlarında çevre mevzuatı, Ar-Ge yatırımları ve etkin denetimlerle uzun vadeli, şeffaf ve sürdürülebilir madenciliğin mümkün olduğunu kaydetti.